مطالبی در مورد بازیافت تایر
از آنجایی که لاستیک و پلاستیک سالیان سال در محیط باقی مانده و قابل تجزیه بیولوژیکی نیستند ، زیان های وسیعی را به محیط زیست خواهند زد . با توجه به رشد شهرنشینیی آسایش طلبی انسان ها ، استفاده از اتومـبیل افزایش یافته است و به علاوه متوسط کیلومـتر پیمـایش هر خودرو نیز روز به روز بیشتر می شود . یـکی از آسیب های زیست محیطی این موضوع تولید تایـرهای فرسوده یی است کـه قابل پذیرش توسط محیط زیست نیست و همه به دنبال یافتن روش هـایی برای مدیریت این موضوع هستند .
شاید برای شما جای سوال باشد که پس از استفاده تایر و تمام شدن عمر آن ها چه اتفاقی برای این لاستیک ها می افتد باید بگوییم در اینجا با فرایند بازیافت تایر آشنا می شویم . بازیافت لاستیک فرایندی است که طی آن تایر های فرسوده شده یا خراب و آسیب دیده که غیر قابل تعمیر یا آپارات هستند به بازیافت فرستاده می شوند . این تایرها در لیست بزرگترین ضایعات محسوب میشوند که بسیار مشکل آفرین می‌باشد. این مشکل به دلیل تداوم و ماندگاری لاستیک و حجم زیاد تولیدی آن است . طبق بررسی های انجام شده هر ساله ۲۵۹ میلیون تایر دور ریخته می‌شود. ( این تخمین طی سال‌های ۱۹۸۰ تا ۱۹۹۰) زده شده‌است. همان مشکلی که لاستیک های فرسوده را دردسر ساز می کند ، یعنی دسترسی ارزان، تجمع زیاد و مقاومت، آن‌ها را هدف خوبی برای بازیافت می‌کند. با این وجود نصف بیشتر تایرهای فرسوده تنها برای ارزش سوختیشان سوزانده میشوند .
تقریبا به ازای هر نفر در سال و در سرتاسر جهان یک تایر دور ریخته می شود . یکی از کاربرد لاستیک هایی که بازیافت می شوند معمولاً برای استفاده در زمین‌های ورزشی مثل زمین بسکتبال و دو و میدانی، محصولات جدید صنعت کفش و کفپوش‌ها و چمن‌های مصنوعی بازیافت می‌کنند. لازم به ذکر است که بازیافت اولیه تایرها موادی به نام (خرده لاستیک ) تولید می شود که به عنوان مواد پرکن ارزان قیمت در صنایع مختلف استفاده می‌شود و اغلب با مقیاس کم تولید می‌شود . هرچند تایرها بیشتر سوزانده میشوند تا اینکه بازیافت شوند تلاش‌های زیادی برای ارزش‌گذاری برای بازیافت انجام شده‌است. تایرها را می‌توان به محصولات مختلفی بازیافت نمود .
از جمله بازیافت تایر ها می توان به عنوان آسفالت گرم اشاره کرد که در آن تکه‌های لاستیک به آسفالت اضافه میشوند و این کار باعث بهبود خواص آسفالت شده و آن را به آسفالت پلیمری تبدیل می‌کند . با این کار آسفالت دوام بیشتری یافته و زود ترک نمی‌خورد . همچنین از لاستیک بازیافتی در سیمان بتن‌های پرتلند نیز استفاده می‌کنند . از طرفی از تایرهای فرسوده می‌توان در ساخت تایرهای جدید استفاده کرد . در موارد از خود تایر بازیافت نشده به عنوان نگه دارندی آب یا مواد در باغبانی و جلوگیری از علف هرز استفاده می‌کنند. محصولات دیگری که از مواد بازیافتی لاستیک استفاده می‌کنند می‌توان به کفپوش لاستیکی و چمن مصنوعی اشاره کرد .
روش‌های بازیافت لاستیک به دو شاخه ی مکانیکی و شیمیایی تقسیم‌بندی میشوند . در روش اول ( مکانیکی ) لاستیک به تکه‌های کوچکتر تقسیم میشوند . این کار در چند مرحله و توسط دستگاه‌های خردکن و آسیاب انجام می پذیرد . هر مرحله از این روش محصولات متفاوتی تولید می‌کند که در صنایع مختلف کاربرد دارد . برخی صنایع از گرانولهای درشت استفاده کرده و برخی دیگر به پودر بسیار نرم لاستیک احتیاح دارند. در روش دوم ( شیمیایی ) تایر سوزانده میشوند و از زغال و سیم‌های فلزی باقی مانده‌استفاده می‌شود یا تایر پیرولیز می‌شو د. در روش پیرولیز تایر در خلاء سوزانده می‌شود . در روش شیمیایی محصولاتی مانند سوخت ( سوختی مانند گازوئیل ) روغن و غیره استخراج می‌گردد . لازم به توضیح است که در روش شیمیایی نیز از تایرهای خرد شده‌استفاده می‌شود ، تکه لاستیک‌هایی که به crumb معروف هستند .
محصولات بازیافت
نتیجه بازیافت لاستیک بسته به بازیافت مکانیکی یا شیمیایی متفاوت هستند ولی به صورت کلی به محصولات زیر می‌توان اشاره کرد : گرانول لاستیک ، پودر لاستیک ، فلز بازیافتی ، لاستیک های احیا شده یا reclaimed rubber ، آسفالت و قیر پلیمری ، سوخت گازوئیلی ، باتری خودرو .
